Լինում է, չի լինում մի կնիկ։ Էս կնիկը մի աղջիկ է ունենում՝ անունը Հուռի։ Մի ծույլ, անշնորհք աղջիկ։ Օրը մինչև իրիկուն պարապ-սարապ նստած։
Բանն ինչ կանեմ՝ կեղտոտ է.
Բամբակը կորիզոտ է։
Մաստակ պիտի, որ ծամեմ,
Կըտերը տիտիկ անեմ,
Անցնողին մըտիկ անեմ.
Ուտեմ, խմեմ,
Մըթնի, քընեմ։
Հարևանները անունը դնում են Անբան Հուռի։ Ինչ մերն է՝ աղջկանը գովելով ման է գալի, լիդըր գզող, լիդըր մանող, համ խճճող, համ խճուճը հանող, ձևող-կարող, հունցող-թխող, եփող-թափող, մի խոսքով՝ հուրի-հրեղեն, մատները ոսկի։
Էս գովասանքը գնում մի երիտասարդ վաճառականի ականջն է ընկնում։ Էս երիտասարդ վաճառականն ասում է՝ իմ ուզածն էլ հենց սա է, որ կա։ Գլխապատառ գալիս է անբան Հուռիին ուզում է, հետը պսակվում, տանում իրենց տունը։ Մի քանի ժամանակից ետը մի տասը-քսան բեռը բամբակ, է առնում տալիս կնկանը, թե՝ գնում եմ հեռու տեղեր առուտուրի, դու էլ էս բամբակը գզի, մանի, գամ տանեմ ծախեմ, հարստանանք։
Անբան Հուռին է, իրեն համար մաստակ ծամելով ման է գալի։ Մի օր էլ գետի ափովն անց կենալիս լսում է, որ գորտերը կըռկըռում են։
—Փե՛փել… Կե՛կել… Փե՛փել… Կե՛կել…
— Վո՜ւյ, աղջի Փեփել, Կեկել,— ձեն է տալի անբան Հուռին,— որ բամբակը բերեմ ձեզ տամ՝ կգզեք…
— Բե՛ր, բե՛ր, բե՛ր…
Անբան Հուռին ուրախանում է։ Գնում է բամբակը կրում բերում ածում գետը։
— Դե գզեցեք, մանեցեք։ Մի քանի օրից ետ կգամ, մանածը կտանեմ, որ ծախենք։
Գնում է մի քանի օրից ետ է գալի։ Գորտերը էլի կռկռում են.
— Փե՛փել-Կեկել… Փե՛փել-Կեկել…
— Աղչի Փեփե՜լ, Կեկել, դե մանածը բերեք։
Գորտերը շարունակում են կռկռալ, իսկ մանածը չեն բերում։ Հուռին մին էլ որ նայում է, աչքովն ընկնում է գետի ափերին ու քարերին փաթաթված կանաչ մուռը։
— Վո՜ւյ,— ասում է,— քոռանամ ես, տե՛ս, համ գզել ու մանել են, համ խալիչա են գործել իրենց համար։
Ձեռը ճակատին է դնում ձեն տալի.
— Դե որ խալիչա եք գործել, մեր բամբակի փողը բերեք։— Ձեն է տալի ու ոտը փոխում է, մտնում ջուրը։ Հանկարծ ոտը առնում է մի կոշտ բանի։ Հանում է տեսնում՝ մի կտոր ոսկի։ Փեփելին ու Կեկելին շնորհակալություն է անում, ոսկու կտորը փեշը դնում, գալիս տուն։ Մարդն էլ առուտուրի տեղիցն է գալիս։ Գալիս է տեսնում՝ իրենց թարեքին մի մեծ ոսկու կտոր։
— Այ կնիկ, էս ի՞նչ ոսկի է։
Թե՝ բա չես ասիլ բամբակը Փեփելի ու Կեկելի վրա ծախեցի. բամբակի փողն է։
Մարդը ո՜նց է ուրախանում, էնպես էլ դուք ուրախանաք։ Զոքանչին հրավիրում է, ընծաներ է տալի, գովում է, շնորհակալություն է անում, որ էնպես խելոք, շնորհքով, աշխատասեր աղջիկ է մեծացրել։ Քեֆ է սարքում, նստում են քեֆի։
Զոքանչը խորամանկ կին է լինում։ Իմանում է, թե բանը ինչպես է պատահել. վախենում է փեսեն էլի աղջկանը գործ հանձնի, ու գաղտնիքը բացվի։ Քեֆի լավ ժամանակը մի բզեզ է ներս մտնում ու բըռռացնելով պտտվում սենյակում։ Էս զոքանչը վեր է կենում գլուխ է տալի բզեզին։ Ասում է.
— Բարով եկար, մորքուր ջան, ո՜նց ես. ո՜րտեղ ես, էսքան ժամանակ չես երևում… Ախր քեզ ո՞վ էր ասում էդքան բան անես, որ էդ օրն ընկնես…
Փեսեն մնում է զարմացած։ Ասում է.
— Այ մեր, խելագարվեցի՞ր, քեզ ի՞նչ պատահեց. էդ բզեզին էդ ի՞նչ ես ասում, մորաքո՞ւրս որն է…
Զոքանչը թե.
— Այ որդի, քեզանից ինչ թաքցնեմ, դու էլ իմ որդին ես։ Չես ասիլ էս բզեզն իմ մորաքույրն է։ Խեղճը շատ աշխատասեր կնիկ էր։ Ամբողջ օրն աշխատում էր, շատ աշխատելուց կուչ եկավ, պստիկացավ, էնքան պստիկացավ, որ դառավ բզեզ։ Մեր ցեղն էսպես է։ Շատ աշխատասեր ենք։ Բայց աշխատելուց պստիկանում, բզեզ ենք դառնում։
Էս որ փեսեն լսում է, վախից քիչ է մնում պռոշը ճաքի, էն է լինում որ էն, արգելում է Հուռիին ձեռն էլ բանի չտա, որ մորքուրի նման բզեզ չդառնա։
Առաջադրանքներ
- Հեքիաթից գտիր անծանոթ բառերը և առցանց բառարանի օգնությամբ բացատրիր:
տիտիկ անել – Նստել, հանգիստ մնալ, մտիկ անել – Նայել, դիտել, լիդր, Ծանրուցյան չափ, հրեղեն – Հրի պես այրող, հուրի – Գեղեցկուհի։
- Փորձիր բացատրել հետևյալ դարձվածները.
Ձայնը գլուխը գցել-գոռալ
Աչքովն ընկնել-նկատել
Ականջն ընկնել-լսել
Մատները ոսկի-աշխատասեր
Օրը մինչև իրիկուն-ամբողջ օրը
Ձեռը բան չտալ-գործ չանել
- Հեքիաթից գտիր Հուռիին բնութագրող բառերը, մի քանիսն էլ դու ավելացրու:
Մի ծույլ, անշնորհք աղջիկ։ Նա նար անբան էր, չէր սիրում գործ անել։
- Երեք նախադասությամբ պատմիր Հուռիի մոր մասին:
Հուռիի մայլրը խորամակն էր։ Նա կորողանում էր հասնել իր ուզածին։ Նա կարողանում էր խաբել բոլորին։
- Կետադրի՛ր հետևյալ նախադասությունները.
-Ա՛յ որդի, քեզանից ի՞նչ թաքցնեմ, դու էլ իմ որդին ես։
-Վո՜ւյ, – ասում է, – քոռանամ ես, տե՛ս, համ գզել ու մանել են, համ խալիչա են գործել իրենց համար։
-Ա՛յ կնիկ, էս ի՞նչ ոսկի է։
- Հեքիաթից դուրս գրի՛ր հարցական բառերի պատասխանները և լրացրո՛ւ վանդակները.
| Ի՞նչ, ինչե՞ր | Ո՞վ, ովքե՞ր | Ինչպիսի՞ | Ինչպե՞ս |
| մաստակ | Հուռի | անբան | Պարապ-սարապ |
| գորտեր | Հարևաններ | ծույլ | գլխապատառ |
- Եթե բզեզը չլիներ, հեքիաթն ինչպե՞ս կավարտվեր: Հորինի՛ր նոր ավարտ հեքիաթի համար:
Վաճառականը ասաց Հուռիին, որ գնա ափսերը լվանա։ Հուռին գնաց, որ ափսեները լվանա, բայց քանի որ երբեք չէր լվացել, չգիտեր ինչպես լվանա ու բոլոր ափսեները կոտրեց։ Ամուսինը իմացավ, որ նա անբան է, գործ անել չգիտի։