1)ABC եռանկյան AB կողմը հավասար է 17 սմ, AC կողմը կրկնակի մեծ է AB կողմից,իսկ BC կողմը 10սմ-ով փոքր է AC կողմից։ Գտեք ABC եռանկյան պարագիծը։
Լուծում՝17*2=34, 34-10=24, 17+34+24=75
Պատ․՝75

2)Տրված է AO = OC, <1 = <2։ Ապացուցեք, որ AB = BC:

Քանի որ <1=<2 ապա անկյուն <BOC=<BOA:
Քանի որ AO=OC, իսկ BO ընդհանուր է, ապա եռանկյունները հավասար են, ըստ եռանկյունների հավասարության առաջին հայտանիշի BC=BA:

3)

1. Քանի որ AB=BE, BD=BC, ապա նրանցով կազմած անկյունները հավասար են, այսինքն ABD=CBE: Եվ ըստ եռանկյունների հավասարության առաջին հայտանիշի եռանկյունիները հավասար են։
2. Ըստ նկարի <EDC=<CDK և ED=KD, իսկ DC ընդհանուր է, ապա անկյունները հավասար են։
3. Քանի որ <ROQ=<ROP և QO=PO, իսկ RO ընդհանուր է, ապա անկյունները հավասար են։
4. Ըստ նկարի <PKD=<PKE և KD=KE, իսկ KP ընդհանոր է, ապա անկյունները հավասար են։

1. Որո՞նք են աշխարհի բնակչության կտրուկ աճի պատճառները:
   Հիմնական աճի պատճառը, դա բժշկություն զարգացումն է և հիվանդությունների մեծ մասի բուժումը։
2. Ինչու ՞ է անհրաժեշտ իմանալ բնակչության մասին տվյալները:
   Բնակչության մասին պետք է իմանալ, որպեսզի ճիշտ հաշվել մարդկանց քանակը։
3. Ինչու ՞ է զարգացած երկրներում բնակչության աճը ավել քիչ, քան ոչ զարգացած երկրներում, չնայած այն հանգամանքին, որ զարգացած երկրներում կյանքի պայմաններն ավելի լավ են:
   Պատճառն այն է, որ կրթությունը տարբեր է

1)Բացեք փակագծերը և պարզեցրեք ստացված արտահայտությունը․

ա)(5a + 3) — (a + b) =4a+3-b

բ)(3x — 1) — (y — 2x) =5x-1-y

գ)(2a + b) — (a + 2b) =2a+b-a

դ)(x — 2y) — (2x — 4y) =-x-2y

2)Ձևափոխեք արտահայտությունը կատարյալ տեսքի բազմանդամի․

ա)(5a² — 4a) — (2a² + 5a) =5a²+1

բ)(3x — 5x³) — (7x³ — 4x) =-1x-2x³

գ)(a + b + c) + (a — b + c) =a²+2c

դ)(x — y + n) + (x — y -n) =2x+2y

ե)(7a — 3b) — (5a + 3b) — (a — 5b) =a-5b

զ)(8x — 5) + (3x — 7) — (9x — 11) =5x-23

է)43x — 19y — (15x — 34y) + (9x — 7y) =37x-8y

ը)48a — (2a — 2b) — (14b — 28a) + (24b — 18a) =56a+36b

թ)5 — 7a — (8 — 6a) + (5 + a) =94a

Լրացուցիչ աշխատանք (տանը).

Հոկտեմբեր ամսվա մաթեմատիկական ֆլեշմոբ․

Հելլենիստական պետություններ– թագավորություններ, որոնք ձևավորվել են Ալեքսանդր Մակեդոնացու իշխանության փլուզման արդյունքում և որդեգրել հունական մշակույթն ու ապրելակերպը:

Հանդուրժողական քաղաքականություն– նշանակում է ընդունել և հարգել այն մարդկանց և խմբերի հիմնական իրավունքները, կրոնական ծեսերը, հավատքը, մշակույթը, տեսակետները, որոնք տարբերվում են սեփականից:

Ք. ա. 334 թվականին Ալեքսանդր Մակեդոնացու բանակը ներխուժեց Փոքր Ասիա՝ նշանավորելով հայտնի Արևելյան արշավանքի սկիզբը, որն Աքեմենյան կայսրությունը նվաճելու նպատակ ուներ: Վճռական ճակատամարտը տեղի ունեցավ Ք. ա. 331 թ. Բաբելոնից ոչ հեռու՝ Գավգամելայի մոտ: Ճակատամարտին մասնակցում էին և հայկական զորքերը: Հին պատմիչների վկայությամբ՝ նրանք գտնվում էին աջ թևում և ոչ միայն հետ մղեցին հունմակեդոնական զորքերի հարձակումը, այլև ներխուժեցին նրանց թիկունք: Չնայած այդ ամենին՝ պարսկական զորքերը ճակատամարտում պարտվեցին, և Դարեհ III արքան փախավ մարտադաշտից։ Դարեհի՝ իր իսկ մերձավորների կողմից սպանվելուց հետո շուտով փլուզվեց Աքեմենյան կայսրությունը: Ստեղծվեց մի նոր հսկայական կայսրություն՝ Ալեքսանդր Մակեդոնացու կայսրությունը: Մայրաքաղաքն էր Բաբելոնը:

Երվանդական Հայաստանի անկախության վերականգնումը

Աքեմենյան կայսրության փլուզումը Երվանդունիներին հնարավորություն էր տալիս հավակնելու ինքնիշխանության և վերականգնելու Հայաստանի անկախությունը։ Մեծ Հայքում Ք. ա. 331 թ. գահ է բարձրանում Երվանդ III-ը:

Մայրաքաղաքը տեղափոխվում է Արարատյան դաշտ՝ քաղաք Արմավիր, որը վերածվում է քաղաքական, տնտեսական, մշակութային և հոգևոր խոշոր կենտրոնի: Մայրաքաղաքի տեղափոխությունը նշանավորում էր սատրապական կարգավիճակի թոթափումը և պետության անկախացումը:

Երվանդ III-ի աջակցությամբ նույն տարում Փոքր Հայքում գահ է բարձրանում Միթրաուստեսը։ Մեծ Հայքը միառժամանակ նաև Փոքր Հայքի անկախության երաշխավորն էր: Թեպետ Հայաստանը դեռ ամբողջությամբ ներգրավված չէր Արևելքի և Արևմուտքի աշխարհաքաղաքական պայքարում, բայց ակտիվ դեր էր խաղում Փոքր Ասիայի քաղաքական կյանքում։ Այսպես՝ Երվանդ արքան քանիցս աջակցում է այն պետություններին, որոնք փորձում էին պահպանել նոր իրավիճակում ձեռք բերված անկախությունը: Նա աջակցում էր կամ ռազմական ուժով, կամ էլ քաղաքական ապաստան տալով։ Օրինակ՝ մակեդոնական զորքերին պարտված Կապադովկիայի թագաժառանգին Երվանդը նախ ապաստան է տալիս Հայաստանում, իսկ հետո նաև ռազմական ուժով վերականգնում գահին։

Այդուամենայնիվ, անկախությունը հնարավոր է լինում պահպանել նախ և առաջ շնորհիվ այն բանի, որ Ալեքսանդր Մեծի ռազմաքաղաքական առաջնահերթությունների մեջ դեռ ներառված չէր Հայաստանի նվաճումը: Ալեքսանդր Մեծն ուղարկում է բանակներ, որոնք ջախջախվում են հայերի կողմից, սակայն նա անձամբ ռազմական արշավանք չի առաջնորդում Հայաստան: Հայկական թագավորությունների համար նպաստավոր էին նաև Ալեքսանդր Մակեդոնացու մահվանը հաջորդած տարիները: Նրա զորավարների, իսկ ապա հելլենիստական պետությունների միջև տևական պատերազմներ էին մղվում։ Դրանք միառժամանակ շեղում են ուշադրությունը հայկական նորաստեղծ պետություններից։ Բացի դրանից՝ Երվանդը կարողանում էր դիվանագիտական ճկունություն ցուցաբերել Ալեքսանդրի հաջորդների ճամբարում սկսված երկպառակությունների ընթացքում՝ աջակցելով իրեն ցանկալի ուժին: Այսպիսով՝ անկախությունը հնարավոր է լինում պահպանել նաև ճկուն դիվանագիտության շնորհիվ։ Սա էլ նպաստում է հայկական թագավորությունների ամրապնդմանը:

Սելևկյան պետությունը

Ալեքսանդրի վաղաժամ վախճանից հետո նրա կայսրությունը շուտով բաժանվեց նրա զորավարների միջև։ Արդյունքում Ալեքսանդրի կայսրությունը մասնատվեց մի քանի թագավորությունների միջև։ Դրանցից ամենամեծը Սելևկյան պետությունն էր, որը տարածվում էր Փոքր Ասիայից մինչև Սիրիա և Հնդկաստան: Նոր կայսրության կառավարիչները բախվեցին բազմաթիվ մարտահրավերների: Նրանց թագավորությունն ընդգրկում էր նախկին Պարսկական կայսրության մեծ մասը: Այնտեղ ապրում էին տարբեր ժողովուրդներ՝ տարբեր սովորույթներով։ Այդ ժողովուրդներից շատերը, դժգոհ լինելով նոր իշխանությունից, ապստամբում էին իրենց առաջնորդների դեմ: Խնդիրը կարգավորելու համար Սելևկյանները որդեգրեցին Ալեքսանդր Մակեդոնացու հանդուրժողական քաղաքականությունը։ Ըստ այդմ՝ պետք է քաղաքացիություն տրվեր ոչ միայն հույներին, այլև բնիկ ժողովուրդներին, ոչ հունական համայնքները պետք է ստանային շնորհներ և հովանավորություն իրենց Սելևկյան տիրակալներից, նրանց կրոնական ծեսերը, հավատքներն ու սրբավայրերը պետք է պաշտպանվեին ու հարգվեին։ Մերձավորարևելյան ավանդույթների նկատմամբ հանդուրժող Սելևկյան տիրակալները սկսեցին ընդունել և յուրացնել այդ ավանդույթներից մի քանիսը՝ անկասկած, քաղաքական նպատակներով։

Այնուամենայնիվ, Սելևկյանների ծրագրերը ներառում էին շատ ավելին, քան պարզապես հանդուրժողականության քաղաքականությունը։ Զուգահեռաբար նրանք մեծ ծավալներով սկսեցին նոր քաղաքներ կառուցել։ Քաղաքներն այն կարևոր հանգրվաններն էին, որոնց միջոցով իրականացվելու էր թե՛ իշխանութ- յան ամրապնդումը և թե՛ նոր աշխարհի յուրացումը։ Դրանք նպաստեցին նաև հունական լեզվի ու մշակույթի տարածմանը Սելևկյան թագավորության բոլոր մասերում։ Չնայած այդ ամենին՝ Սելևկյանները ստիպված էին դիմակայել բազմաթիվ տարածքների անջատողական ձգտումներին, մինչդեռ նրանց տարածքային նկրտումները դեռ չէին բավարարվել։

Հայկական թագավորությունները և Սելևկյանները Ք. ա. III դարում

Երվանդական Հայաստանն անկախության վերականգնումից հետո զգալի փոփոխության ենթարկվեց Ք. ա. III դարում։ Թագավորության արևմտյան շրջանները, ներգրավվելով հելլենիստական երկրների զարգացած առևտրատնտեսական հարաբերությունների մեջ, աստիճանաբար սկսեցին տարբերվել թագավորության մյուս տարածքներից: Սա հանգեցրեց նաև այդ հատվածի քաղաքական տարանջատմանը: Ք. ա. III դ. կեսերին Մեծ Հայքից անջատվեցին Ծոփքն ու Կոմմագենեն և առանձին միացյալ թագավորություն կազմեցին: Հարկավ, այդ մասնատման մեջ իր մեծ ներդրումն ուներ Սելևկյան կայսրությունը, որը ձգտում էր տիրել ամբողջ Հայաստանին: Նորաստեղծ հայկական թագավորության գահին Երվանդական արքայատան կրտսեր ճյուղի ներկայացուցիչ Սամոսն (Շամն) էր։ Վերջինս նաև իր անունով դրամներ էր հատում, որոնք մինչ օրս հայտնի ամենահին հայկական մետաղադրամներն են: Որոշ ժամանակ անց Ծոփք-Կոմմագենեի թագավորությունը ևս տրոհվեց, և ստեղծվեցին Ծոփքի ու Կոմմագենեի առանձին թագավորությունները: Այդպիսով՝ Հայաստանի տարածքում ձևավորվեցին հայկական չորս թագավորություններ՝ Մեծ Հայք, Փոքր Հայք, Ծոփք և Կոմմագենե: Իսկ արդեն Ք. ա. III դարի վերջին Երվանդական այդ պետությունների համար ստեղծվել էին անբարենպաստ պայմաններ. մոտ էր դրանց վախճանը:

Հարցեր և առաջադրանքներ

1. Ինչո՞ւ էին քաղաքները կարևոր հունական մշակույթի, ատարյդպիսով՝ Սելևկյանների իշխանության տարածման համար:

Զուգահեռաբար նրանք մեծ ծավալներով սկսեցին նոր քաղաքներ կառուցել։ Քաղաքներն այն կարևոր հանգրվաններն էին, որոնց միջոցով իրականացվելու էր թե՛ իշխանութ- յան ամրապնդումը և թե՛ նոր աշխարհի յուրացումը։ Դրանք նպաստեցին նաև հունական լեզվի ու մշակույթի տարածմանը Սելևկյան թագավորության բոլոր մասերում։

2. Ընդհանրացրո՛ւ: Որո՞նք էին Երվանդական Հայաստանի մասնատման ներքին և արտաքին պատճառները:
Ներքին պատճառը թագավորական ընտանիքի տարածանություններ, իսկ արտաքինը Սելևկյան պետության նվաճող քաղաքականությունները։

3 . Գնահատիր: Ի՞նչ հետևանքներ կարող էին լինել Սելևկյանների համար, եթե Մեծ Հայքի թագավորությունը չտրոհվեր մի քանի այլ թագավորությունների
Մեծ Հայքը կլիներ շատ ուժեղ և ոչ մեկ չեր կարողանա հարձակվի նրա վրա։

4. Շարունակականություն և փոփոխություն

Պատկերացրու, որ դու Երվանդ III արքայի խորհրդականն ես և նրա հետ միասին մասնակցում ես Գավգամելայի ճակատամարտին: Երբ պարզ է դառնում, որ Դարեհ III-ը փախել է մարտադաշտից, հարկավոր է լինում արագ կողմնորոշվել հետագա գործողությունները ծրագրելիս: Ի՞նչ խորհուրդ կտաս Երվանդ արքային. կռվե՞լ մինչև վերջ Ալեքսանդր Մակեդոնացու դեմ, թե՞ նահանջել Հայաստան և հռչակել Հայաստանի անկախությունը:

Ի՞նչ ես կարծում, քո նախաձեռնությանը, արքայից բացի, հասարակության ո՞ր շերտերը կարող էին աջակցել: Իսկ ընդդիմանա՞լ (յուրաքանչյուր պատասխան հիմնավորիր առանձին):

Ես կնախընտրեի նահանջել Հայաստան, քանի որ կռվելու իմաստ չկա։ Նույնիսկ եթե հաղթենք դա մեզ քիչ ոգուտ կտար, իսկ անկախությունը կարևոր բան է։

Բազմանդամների գումարը հավասար է մի բազմանդամի, որի անդամները բազմանդամների բոլոր անդամներն են:

Օրինակ՝ 2a²b+ab և b²+ac բազմանդամների գումարը հավասար է՝ 2a²b+ab+b²+ac:

Երկու բազմանդամների տարբերությունը հավասար է մի բազմանդամի, որի անդամներ են հանդիսանում նվազելիի բոլոր անդամները և հանելիի բոլոր անդամները՝ վերցված հակադիր նշաններով:

Բազմանդամների գումարը կամ տարբերությունը գտնելիս հարմար է օգտվել փակագծերի բացման հետևյալ կանոնից:

Եթե փակագծերի առջև դրված է պլյուս նշանը կամ նշան չկա, ապա փակագծերը կարելի է բաց թողնել` առանց փոխելու նրանց մեջ գտնվող գումարելիների նշանները:

Եթե փակագծերի առջև դրված է մինուս նշանը, ապա փակագծերը կարելի է բաց թողնել՝ փոխելով նրանց մեջ գտնվող բոլոր գումարելիների նշանները:

Այսպիսով, որպեսզի գումարենք կամ հանենք երկու բազմանդամ պետք է՝

1) բացել փակագծերը (օգտվելով կանոնից),

2) կատարել նման անդամների միացում:

Օրինակ 1.

Պարզեցնենք (5a ² + 2x) + (7a ² − 9x) արտահայտությունը:

(5a ² + 2x)+ (7a ² − 9x) = 5a ² + 2x + 7a ² − 9x = 12a ² – 7x

Օրինակ 2.

Գտնենք 5a ² + 2x և 7a ² − 9x բազմանդամների տարբերությունը։

(5a ² + 2x) – (7a ² − 9x) = 5a ² + 2x − 7a ² + 9x = − 2a² + 11x:

Առաջադրանքներ․

1)Գրեք բազմանդամի տեսքով․

a+3c և 5ab-2b-ի տարբերությունը:
(a+3c) – (5ab-2b)=a+3c-5ab+2b

4a+c-ի և 2ab+3b-ի ու 4m-n-ի գումարի գումարը:
(4a+c) + (2ab+3b) + (4m-n)=4a+c + 2ab+3b + 4m-n

2)Պարզեցրեք արտահայտությունը․

7a+(2a+3b)=9a+3b

(5x+7a)+4a=5x+11a

(3x-6y)-4x=-x-6y

3m-(5n+2m)=m-5n

3)Ձևափոխեք կատարյալ տեսքի բազմանդամի․

5a-(a+1)=5a-a-1

2a-(7a+5)=-5a-5

a+(a+1)=a²+1

a+b+(a-b)=a²

4)Գտեք տրված բազմանդամների գումար հանդիսացող բազմանդամը․

3a և (2a+b)
3a+2a+b=5a+b

(3-2a) և (-5a-7)
3-2a-5a-7=-4-7a

Լրացուցիչ աշխատանք (տանը)․

1)a+3c և 5ab-2b-ի գումարը:
a+3c+5ab-2b

4a+c-ի և 2ab+3b-ի ու 4m-n-ի գումարի տարբերությունը:
4a+c+2ab+3b-4m+n

2)Պարզեցրեք արտահայտությունը․

9x+(2y-5x)=4x+2y

(5x-7a)+5a=5x-12a

(2a+5b)-7b=2a-2b

6p-(5p-3a)=1p-3a

3)Ձևափոխեք կատարյալ տեսքի բազմանդամի․

x-(6x-5)=-5x+5

7-4x+(2x-1)=6-6x

(x-1)+6=x-7

(x-y)+(x-y)=x²

4)Գտեք տրված բազմանդամների գումար հանդիսացող բազմանդամը․

7x և (2-3x)
7x+2-3x=4x+2

(3x-y) և (-2x+4y)
3x-y-2x+4y=x+3y

զ1. Փակագծերում տրված բառերից և բառակապակցություններից նախադասության մտքին համապատասխանող գոյականներ ստացի՛ր և գրի՛ր կետերի փոխարեն:

Բնության մեջ համատարած լռություն (լռել) չկա:

2. Փակագծում տրված բառերից և բառակապակցություններից նախադասության մտքին համապատասխանող գոյականներ ստացի՛ր և գրի՛ր կետերի փոխարեն:

Եֆրեմովի «Անդրոմեդի միգամածությունը» ֆանտաստիկական վեպում պատմում է մի խումբ տիեզերագնացներ (տիեզերք գնալ) հեռավոր միջաստղային ճանապարհորդության (ճանապարհորդել) մասին: Նրանց աստղաթիռի արագությունը (արագ) շատ մոտ է լույսի արագությանը (արագ), և ժամանակը երկրայինի համեմատության (համեմատել) շատ դանդաղ է շարժվում: Տիեզերագնացները գալակտիկայի ամենահեռավոր շրջաններին հասնելու առաջադրանք (առաջադրել) ունեն: Պիտի հասնեն այն աստղին, որի մոլորակներից (մոլորել) մեկի վրա, ըստ որոշ ենթադրությունների(ենթադրել) մեզ նման մարդիկ են բնակվում: Ինչպիսի՜ն կլինի ամբողջ մարդկության ցնծությունը (ցնծալ), երբ նրանք վերադառնան ու այլ աշխարհի մարդկանցից ողջույն բերեն:

3.Տրված բառերը տեղադրի՛ր կետերի փոխարեն՝ համապատասխանեցնելով նախադասություններին:

Նախօրոք, շնորհք, մեհյան, ներողություն, խոչընդոտող, նրբանկատ:

4. Փակագծում տրված գոյականները գրի´ր համապատասխան հոլովով:

5. Փակագծում տրված գոյականները գրի´ր համապատասխան հոլովով:

Երբեմն ծովից(ծով) լույս է դուրս գալիս: Այն դիտվում է մակերեսային տաք ջրերի (ջրեր)՝ալիքի(ալիք) կապտականաչավուն լուսարձակման(լուսարձակում) տեսքով(տեսք): Ծովային լուսարձակման(լուսարձակում) գլխավոր աղբյուրը միաբջիջ օրգանիզմներն են, որոնք ինչպես բույսերի(բույսեր), այնպես էլ կենդանիների(կենդանիներ) հատկություն ունեն: Նրանք արևի(արև) էներգիան լուսային էներգիայի(էներգիա) վերածելու բացառիկ ունակություն ունեն: Քիմիական բարդ ռեակցիայի(ռեակցիա) հետևանքում (հետևանք) առաջանում է «սառը» լուսարձակում, որը չի ուղեկցվում ջերմության (ջերմություն) արտադրությամբ(արտադրություն):

6. Փորձի´ր բացատրել, թե ի´նչ են ցույց տալիս գործիական հոլովով դրված ընդգծված գոյականները:

7. Փորձի´ր բացատրել, թե ի՞չ են ցույց տալիս տրական հոլովով դրված ընդգծված գոյականները:

Անհրաժեշտության դեպքում նայի՛ր այստեղ

3x ², −5cx, 7a ⁴, −x-ը միանդամներ են, նրանցից ցանկացած երկուսի արտադրյալը ­նույնպես միանդամ է: Սակայն 2x + 1 արտահայտությունը միանդամ չէ։ Այն երկու
միանդամի՝ 2x-ի և 1-ի գումարն է։ Այդպիսի տառային արտահայտություններն անվանում են բազմանդամներ:
ՍԱՀՄԱՆՈՒՄ
Միանդամների գումարն անվանում են բազմանդամ։

Բազմանդամների օրինակներ են 2x + 1, x ⁴ + x ³ + x ² + x + 1, adadsd — 3sdcsd արտահայտությունները:
Ինչպես թվային արտահայտությունների և միանդամի, այնպես էլ բազմանդամի հետ կարելի է կատարել նույնական ձևափոխություններ՝ գումարելիների տեղերը փոխել և նման միանդամները խմբավորել։
ՕՐԻՆԱԿ 1․
Պարզեցնենք 5a ³ + 6a – 4a ³ + 2a – 7 արտահայտությունը։
ԼՈՒԾՈՒՄ։ Տրված բազմանդամը 5a ³, 6a, −4a ³, 2a և −7 միանդամների գումարն է:
Գումարելիների տեղերն այնպես փոխենք, որ նման միանդամները լինեն իրար մոտ գրված, և գրենք փակագծերի մեջ (հիշե՛ք գումարման տեղափոխական և զուգորդական օրենքները).
5a ³ + 6a – 4a ³ + 2a – 7 = (5a ³ – 4a ³)+ (6a + 2a)– 7:
Քանի որ 5a ³ – 4a ³ = a ³–ը և 6a + 2a = 8a–ն նույնական ձևափոխություններ են, ուստի վերևի արտահայտության մեջ կարող ենք գրել այդ արժեքները։ Կստանանք՝
5a ³ + 6a – 4a ³ + 2a – 7 = (5a ³ – 4a ³) + (6a + 2a) − 7 = a ³ + 8a − 7:
Միանդամը նույնպես բազմանդամ է։

Բազմանդամների համար նույնպես դիտարկում են բազմանդամի կատարյալ տեսքը։ Կատարյալ տեսքի բերելը տարբեր միանդամներ/բազմանդամներ համեմատելու լավագույն մեթոդն է։
Միանդամը կատարյալ տեսքի բերելու համար ցուցիչի միջոցով խմբավորում են իրար հավասար արտադրիչները՝ 2a3aba = 6a³b:
Բազմանդամը կատարյալ տեսքի բերելու համար խմբավորում են իրար նման միանդամները՝ 2a + 3a + ab = 5a + ab:
Բազմանդամը կատարյալ տեսքի բերելու համար պետք է կատարել հետևյալ քայլերը.
1) բազմանդամի յուրաքանչյուր գումարելի բերել կատարյալ տեսքի,
2) նման միանդամների գումարը փոխարինել իրենց գումարին հավասար միանդամով։

Առաջադրանքներ․

1)Բազմանդամը բերե՛ք կատարյալ տեսքի.

ա) 2a + 3b + 5a =7a+3b

բ) 3a + 7b + 2a − b =5a+6b

գ) x + 2y + 3z + 4x + 5y + 6z =5x+7y+6z

դ) 4a + b + 3a + 5b =7a+6b

ե) 12a + 5b − 4a =8a+5b

զ) 2k + 5n + 7k + n + 2 + 2 =9k+6n+4

2)Պարզեցրեք արտահայտությունը․

ա)2aa + a * 3a + a² =6a²

բ)2x² * 3xy — 4x * 5x²y =-14x³y

գ)y² * 2x — 3x² * 2y + 2xy * 2y — xy * (-4x) =6xy²-2x²y

դ)xx * (-2x) — y * 3xy + 7x² * (-2x) — 4y² * 2x =16x²-1xy²

Լրացուցիչ աշխատանք (տանը).

1)Բազմանդամը կատարյալ տեսքի՞ է․

ա)m — 3n + 2m

բ)a * 2b — 3a² + b

գ)3xy — 3yx + 1

դ)a² + ab + b² + ab

ե)x⁵ — 2x⁴ + 3x³ — 1

զ)ba — a²b — a³b

է)a³b + ab³ — a²b² + 2bab²

2)Բազմանդամը բերե՛ք կատարյալ տեսքի.

ա)13a − 7a + 5b − 2b =6a+3b

բ) 3x + 7 − 2x − 3! =1x+7-3!

գ) 2ab − 5y + 3ab + 6y + ba =5ab+ba+1y

դ) 3²mn − 2³mn + nm =2mn

ե)14x + 3y − 7x − 12y =7x-9y

զ) ab² + 3aba + 2abb + 2a² b =5a²b+3ab²